"Idiota" - Teatros Meno Fortas

Koprodukcja: Wilno - Europejska Stolica Kultury 2009, Fondazione Musica per Roma, Międzynarodowa Fundacja Stanisławskiego, Moskwa, Międzynarodowy Festiwal Teatralny DIALOG-WROCŁAW, Baltic house Festival - St. Petersburg
Współpraca: Litewskie Ministerstwo Kultury i Aldo Miguel Gromione (Rzym).

Powieść Idiota ukazała się po raz pierwszy w roku 1869. Pierwotnie miała nosić tytuł Książę Myszkin. Podczas pracy nad książką Dostojewski pisał w liście: "Chodzi mianowicie o przedstawienie absolutnie doskonałego człowieka. Moim zdaniem nie może być nic trudniejszego, zwłaszcza w naszych czasach..."

Do Petersburga, do rodziny Jepanczynów przyjeżdża po wieloletniej kuracji w Szwajcarii młodzieniec podający się za dalekiego krewnego. Młodzieniec ów to Lew Nikołajewicz Myszkin, pochodzący ze świetnego rodu, który przyjechał do Rosji przejąć duży spadek. Wyróżnia go niezwykła dobroć, niekiedy na granicy naiwności, współczucie, szlachetność i mądrość, które potrafią jednak docenić tylko nieliczni. Dla większości jest tylko nieprzystosowanym do życia idiotą, zbyt mało sprytnym i egoistycznym, by radzić sobie w społeczeństwie. Jego losy splotą się z rodziną Jepanczynów, tajemniczą kobietą Nastazją Filipowną oraz zakochanym w niej do szaleństwa porywczym kupcem Rogożynem.

Podczas jednej z prób Nekro¹ius powiedział aktorom: „Ostatnie dziesięciolecia upłynęły pod znakiem teatru modernistycznego/nowoczesnego.(...) Nawet w moich spektaklach Hamlet, Otello, Faust relacje sceniczne nie były budowane bezpośrednio pomiędzy postaciami, lecz poprzez widza. Chcę powrócić do wzajemnych relacji na scenie, do zapomnianej psychologii".

Jednak dla tego reżysera „powrót do zapomnianej psychologii" to coś więcej niż styl gry. To zbudowanie całego świata stworzonego do penetracji prawdziwych głębin ludzkiego ducha. Czy dziś dla Nekro¹iusa, jak niegdyś dla Dostojewskiego, książę Myszkin, to niemal nowy Chrystus bez szans w konfrontacji z okrutnym światem, czy może jednak w szaleństwie tytułowego „idioty" jest metoda...?

"Na pierwszy plan tego przepięknego spektaklu kolejny raz wysuwa się niemożność bycia szczęśliwym, ból jaki niesie miłość, okrutna samotność, która popycha nas ku obojętności wobec świata i ludzi." (Maria Grazia Gregosi, www.delteatro.it )

"Adaptacja niemal wizjonerska, która śledzi ludzkie pasje i emocje, wspomagając się cudownie wkomponowanymi w spektakl symbolami i metaforami; fascynująca dzięki zupełnie niezwykłym aktorom - perfekcyjnym jak mechanizm zegarka, bezbłędnie panującym nad swymi głosami i ciałami. To spektakl delikatny i poetycki, jak najbardzej aktualny, idealny w każdej swojej części. Po prostu perfekcyjny." (Mara Zompatori, www.auditorium.com)

„W spektaklu jakby zderzają się światy doświadczonych dorosłych i naiwnych dzieci. Te zderzenia nadają całości specyficzny rytm. Świeża i radosna zabawa nagle przeistacza się w niesamowity, upiorny nastrój, aktorzy zdają się osiągać szczyty emocjonalnych transów." (©arūnė Trinkūnaitė "Lietuvos Rytas")

Fiodor Dostojewski
Idiota
Teatras Meno Fortas
Wilno - Litwa

Przekład: Pranas Povilaitis
Adaptacja: Tauras Cizas
Reżyseria: Eimuntas Nekro¹ius
Scenografia: MariusNekro¹ius
Kostiumy: NadezdaGultiajeva
Muzyka: FaustasLatenas
Reżyseria świateł: Dziugas Vakrinas

Obsada:
Myszkin : Daumantas Ciunis
Nastasja Filipowna : Elzbieta Latenaite
Rogożyn: Salvijus Trepulis
Generał Iwolgin: Vytautas Rumsas
Generał Jepanczyn: Vidas Petkevicius
Gania (Gawryła Iwolgin) : Vaidas Vilius
Agłaja: Diana Gancevskaite
Waria: Ausra Pukelyte
Lizawieta Jepanczyn: Margarita Ziemelyte
Ferdiszenko: Sakalas Uzdavinys
Adelajda: Migle Polikeviciute
Siostra: Neringa Bulotaite

Premiera: 1 lipca 2009