"Woyzeck na wyżynie Highveld" - HPC (RPA)
2009-09-28 12:26:10Recenzenci kolejnych krajów prześcigali się w żonglowaniu przymiotnikami „wybitny" i „magiczny". Aż w końcu krytyk z „Frankfurter Allgenagne Zeitung" napisał wprost: „Południowoafrykańska adaptacja Woyzecka Georga Büchnera to cud."
Spektakl powstał w 1992 r. w wyniku współpracy słynnego artysty plastyka i filmowca, Williama Kentridge'a i zespołu teatru lalkowego Handspring. Po wielkim sukcesie w Johannesburgu przedstawienie wyruszyło na podbój świata. Oglądali je widzowie Niemiec, Belgii, Hiszpanii, Szkocji, Anglii, Hongkongu, Nowej Zelandii, Francji i Stanów Zjednoczonych.
Został wznowiony w 2008 r., by odwiedzić Australię, powrócić do RPA, zahaczyć o Norwegię, odbyć kolejną trasę po Stanach i wziąć udział we wrocławskim Dialogu. Wspaniałe, rzeźbione w drewnie kukły zdążyły wcześniej trafić do Muzeum Miejskiego w Monachium, skąd zostały wypożyczone na czas „drugiego życia" spektaklu.
Oryginalny, Büchnerowski Woyzeck jest niemieckim żołnierzem w dziewiętnastowiecznej Europie, którego nieustanne poniżenia i krzywdy, nieludzka dyscyplina wojskowa i sytuacja społeczna pchają do szaleństwa i zbrodni. Afrykański Woyzeck to robotnik emigrant w industrialnym Johannesburgu w 1956 roku.
„Historia mówi, że Johan Christian Woyzeck umarł dawno temu... Ale ten tragiczny, zwyczajny człowiek nie umrze chyba nigdy... W swojej najnowszej inkarnacji znalazł dla siebie nową skórę (czarną), nową ojczyznę (Republikę Południowej Afryki czasów apartheidu), nową pracę (służącego) i być może najbardziej odpowiedni dla siebie środek wyrazu: jest teraz kukłą." („NY Times")
Specjalnie skonstruowane, wielkie drewniane kukły animowane są w sposób tak mistrzowski, że zdają się żyć własnym życiem, tworząc ową trudna do opisania magię. „Zdarza się to nieczęsto, tylko raz na jakiś czas, że czyste piękno i siła wyobraźni sztuki teatralnej zostawia cię wbitego w fotel, bojącego się poruszyć lub powiedzieć słowo z obawy, że pryśnie ten magiczny urok." („Chicago Sun Times")
Rolę scenografii pełnią w spektaklu animowane rysunki Williama Kentridge'a, tworząc obraz zimnego, industrialnego, bezdusznego świata, który idealnie pasuje do stanu duszy bohaterów. „Jeśli chcecie mieć lepsze pojęcie o tym, co jest możliwe, idźcie na Woyzecka na wyżynie Highveld.To spektakl, który łączy najwyższą technologię z najstarszymi ze sztuk (lalki i pieśni), a robi to z dowcipem, rozmachem i wyobraźnią" („Bussines Day")
WOYZECK NA WYŻYNIE HIGHVELD
na podstawie Woyzecka Georga Büchnera
HANDSPRING PUPPET COMPANY
Johannesburg - RPA
Adaptacja, reżyseria, scenografia: William Kentridge
Kostiumy: Adrian Kohler
Obsada:
Woyzeck: Hamilton Dhlamini
Maria: Busi Zokuva
Górnik: Mncedisi Shabangu
Małgorzata: Mncedisi Shabangu
Andres: Mncedisi Shabangu
Kapitan: Nkosinathi Gaar
Doktor: Jason Potgieter
Wywoływacz: Mncedisi Shabangu
Premiera: 1992
Współprodukcja: Sarah Ford / Quaternaire